Cách trồng và chăm sóc chanh dây năng suất cao
Chanh dây (Passiflora sp.) là cây leo nhiệt đới được yêu thích vì hoa đẹp, quả ngon, giàu dinh dưỡng. Để cây khỏe, cho năng suất cao, bạn cần nắm rõ cách trồng chanh dây, khoảng cách trồng, kỹ thuật chăm sóc, và cách cắt tỉa chanh dây hợp lý.
Đặc điểm cây chanh dây
- Tên khoa học: Passiflora sp., phổ biến nhất là chanh dây tím(P. edulis cvrs.)
- Đặc điểm sinh trưởng : cây leo thường xanh, tua cuốn khỏe, tán lá dày, ưa nắng ấm
- Tuổi thọ: 5 – 7 năm, nên trồng cây mới sau 4 năm để duy trì năng suất
- Yêu cầu đất: đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt
- Khí hậu: phù hợp vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới, cần tránh sương giá.
Giống chanh dây tím
Cách trồng chanh dây đúng kỹ thuật
Chọn vị trí trồng
- Chọn nơi có ánh nắng đầy đủ, tránh gió mạnh
- Ở vùng quá nóng, nên che nắng buổi chiều bằng lưới che nắng Thái Lan cho cây non phát triển tốt
- Nếu đất dễ ngập úng, nên làm luống cao hoặc ụ trồng để tránh thối rễ
Chuẩn bị đất trồng
- Làm đất kỹ 1 – 2 tuần trước khi trồng
- Trộn thêm phân chuồng hoai mục, phân hữu cơ hoặc phân trộn đã ủ kỹ
- Tránh phân tươi, đất bị úng hoặc quá sét
Nhân giống và gieo trồng
- Trồng từ hạt: chọn hạt chanh dây tươi, rửa sạch hoặc mua hạt giống từ nhà cung cấp uy tín và gieo hạt vào giá thể sạch, ẩm để hạt dễ nảy mầm. Tham khảo màng nhà kính Israel nếu bạn gieo hạt vào mùa mưa.
- Giâm cành: chọn cành bán gỗ vào mùa hè, cắt dài khoảng 15–20cm, nhúng thuốc kích rễ, cắm vào chậu nhựa ươm cây chứa giá thể tơi xốp, đặt nơi ấm áp và tưới ẩm thường xuyên
- Khi cây giống khỏe mạnh, có 3–4 lá thật, tiến hành trồng ra luống hoặc chậu nhựa loại lớn.
Trồng chanh dây bằng hạt giống
Khoảng cách trồng chanh dây
- Trồng cây cách nhau 2,5 – 3m dọc theo giàn hoặc hàng rào
- Hàng cách hàng 3m, đảm bảo thông thoáng, giúp cây nhận đủ ánh sáng
- Chuẩn bị giàn leo vững chắc để cây bám và phát triển tốt
Kỹ thuật chăm sóc chanh dây
Chăm sóc đúng cách giúp chanh dây sinh trưởng khỏe, ra nhiều hoa, đậu nhiều quả. Dưới đây là các kỹ thuật quan trọng:
Tưới nước
- Giữ đất luôn ẩm nhưng không để úng nước.
- Đặc biệt chú ý giai đoạn ra hoa và đậu quả, nếu đất khô, quả sẽ dễ rụng.
Bón phân
- Bón lót phân chuồng hoai mục khi trồng.
- Định kỳ 3–4 tuần bón thêm NPK hoặc phân hữu cơ hoai để thúc ra hoa, quả.
- Bón phân giàu kali và canxi vào giai đoạn quả đang lớn để tăng chất lượng và độ ngọt.
Làm cỏ, phủ gốc
- Thường xuyên nhổ cỏ xung quanh gốc để hạn chế sâu bệnh.
- Phủ lớp mùn hữu cơ hoặc bạt phủ cỏ, màng nilon phủ luống để giữ ẩm, hạn chế cỏ dại.
- Tránh xới đất sâu, vì có thể làm đứt rễ chanh dây, ảnh hưởng sinh trưởng.
Phủ bạt ngăn cỏ cho chanh dây
Làm giàn cho chanh dây
- Giàn chữ T, giàn đứng hoặc giàn ngang là phổ biến, giúp cây leo dễ, thông thoáng và đón nắng đều.
- Chiều cao giàn khoảng 1,8 – 2,2 m, trụ cách nhau 3 – 4 m.
- Dùng dây kẽm hoặc cáp thép căng chắc chắn để tua cuốn bám tốt.
Làm giàn ngang cho chanh dây
Thụ phấn cho chanh dây
Chanh dây thụ phấn nhờ côn trùng, nhưng bạn có thể thụ phấn thủ công để tăng tỷ lệ đậu quả:
- Dùng cọ nhỏ hoặc tăm bông lấy phấn từ nhị đực chấm lên đầu nhụy hoa.
- Thời điểm thụ phấn tốt nhất là buổi sáng (8–10h) khi hoa vừa nở.
Cắt tỉa định kỳ
- Cắt tỉa đúng cách giúp cây thông thoáng, ra hoa và đậu quả tốt hơn:
- Cắt tỉa sau khi kết thúc mùa thu hoạch chính
- Ở vùng có sương giá, cắt tỉa trước cuối mùa đông hoặc đầu xuân
- Loại bỏ cành già, cành mọc rối, ngọn bị khô
- Giữ lại cành khỏe để nuôi hoa, quả vụ mới
- Loại bỏ chồi mọc từ gốc ghép (nếu có), tránh cây bị thoái hóa
Phòng trừ sâu bệnh
- Kiểm tra thường xuyên lá và quả, xử lý sớm khi phát hiện bệnh phấn trắng, sâu ăn lá, rệp sáp.
- Có thể sử dụng chế phẩm sinh học hoặc thuốc an toàn để bảo vệ cây.
Mẹo trồng cây chanh dây
- Không trồng nơi đất bị úng, dễ gây chết cây
- Không để lớp phủ tiếp xúc trực tiếp với gốc (chừa khoảng 5cm)
- Bảo vệ quả bằng lưới chống côn trùng để hạn chế sâu bệnh, chim chuột
- Thay cây mới định kỳ để duy trì năng suất cao.
- Tham khảo thêm các mô hình trồng chanh dây trong nhà màng, nhà lưới giúp đạt hiệu quả vượt trội.
Trồng chanh dây nhà kính