Kiểm soát bệnh đốm lá Septoria trên cà chua

Bệnh đốm lá Septoria (Septoria leaf spot) là một trong những bệnh phổ biến và gây hại nghiêm trọng cho cây cà chua. Tác nhân gây bệnh là nấm Septoria lycopersici, tấn công chủ yếu vào lá, làm giảm diện tích quang hợp, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng quả. Bệnh thường xuất hiện ở giai đoạn giữa đến cuối vụ, đặc biệt trong điều kiện ẩm độ cao và nhiệt độ từ 20 – 25°C.

Tìm hiểu về bệnh đốm lá Septoria ở cà chua

Dấu hiệu nhận biết bệnh đốm lá Septoria

Để kiểm soát hiệu quả, cần nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh:

• Trên lá: Xuất hiện nhiều đốm nhỏ, hình tròn, màu nâu xám, đường kính khoảng 1-2 mm, sau đó lan rộng 3-5 mm. Giữa vết đốm thường có chấm đen (bào tử nấm).
• Vị trí bị hại: Bắt đầu từ các lá già gần gốc, sau đó lan lên trên.
• Hậu quả: Lá vàng, rụng hàng loạt, cây suy yếu, quả nhỏ và dễ bị cháy nắng.

Lá cà chua bị bệnh đốm lá septoria

Nguyên nhân và điều kiện phát sinh bệnh

Nguyên nhân chính: Nấm Septoria lycopersici tồn tại trong tàn dư cây bệnh, đất, dụng cụ làm vườn.

Điều kiện thuận lợi:

• Thời tiết ẩm ướt, mưa nhiều hoặc tưới nước bằng vòi phun làm lá luôn ướt.
• Mật độ trồng dày, vườn không thông thoáng.
• Không luân canh, sử dụng giống nhiễm bệnh.

Tác hại của bệnh đối với cây cà chua

• Giảm khả năng quang hợp, cây kém phát triển.
• Giảm năng suất từ 30 – 50% nếu bệnh nặng.
• Tăng nguy cơ nhiễm thêm các bệnh khác như sương mai, héo rũ.

Cây cà chua giảm năng suất do nhiễm bệnh

Biện pháp kiểm soát bệnh đốm lá Septoria trên cà chua

Biện pháp canh tác

• Luân canh cây trồng: Không trồng cà chua liên tục nhiều vụ trên cùng một chân đất (Tham khảo chậu trồng vạn thọ để trồng cà chua giúp bạn đễ dàng kiểm soát đất trồng sau mỗi vụ).
• Vệ sinh đồng ruộng: Thu gom tàn dư cây bệnh, cỏ dại để tiêu hủy.
• Trồng với mật độ hợp lý: Giữ khoảng cách thông thoáng, hạn chế ẩm độ cao.
• Tưới nước hợp lý: Nên tưới gốc thay vì tưới lá để tránh làm lá ướt.
• Chọn giống kháng bệnh: Chọn giống cà chua có khả năng kháng hoặc chống chịu bệnh đốm lá.

Kiểm soát bằng biện pháp sinh học

Sử dụng chế phẩm sinh học chứa nấm đối kháng Trichoderma hoặc vi khuẩn có lợi để hạn chế nguồn nấm bệnh trong đất.

Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật

• Khi bệnh xuất hiện, phun các loại thuốc gốc đồng hoặc hoạt chất chlorothalonil, mancozeb, azoxystrobin, difenoconazole theo hướng dẫn.
• Lưu ý: Phun luân phiên nhiều loại thuốc để tránh hiện tượng kháng thuốc, đảm bảo thời gian cách ly trước thu hoạch.

Biện pháp phòng ngừa lâu dài

• Bón phân cân đối: Hạn chế bón nhiều đạm, tăng cường kali và canxi để cây khỏe mạnh.
• Quản lý tán cây: Tỉa lá gốc, loại bỏ lá bệnh sớm để giảm nguồn lây lan.
• Sử dụng màng phủ nông nghiệp: Giúp hạn chế bào tử nấm bắn lên lá từ đất (Tham khảo các sản phẩm do Lưới Bách Nông cung cấp bạt phủ cỏ, màng nilon phủ luống).
• Bảo vệ cà chua phát triển khỏe mạnh bằng các vật tư như: bạt nhựa làm nhà kính ( ngăn sương), lưới đen che nắng (khi thời tiết nắng nóng) lưới chắn côn trùng trồng rau (ngăn sâu hại). 

Bệnh đốm lá Septoria trên cà chua có thể gây thiệt hại nghiêm trọng nếu không kiểm soát kịp thời. Áp dụng kết hợp các biện pháp canh tác – sinh học – hóa học sẽ giúp bảo vệ vườn cà chua, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.